Le mealilo o vai faamalolo
Ua faitau senituri o saʻili tagata mo vaipuna e avea ma puna o vai e lē faapogaia ai faamaʻi ma faamalieina ai le fiainu. A o leʻi leva ona maua e tagata le lalolagi o siama (Antoni van Leeuwenhoek - 1676 na vaʻaia siama mo le taimi muamua) sa masani ona iloa o vai le mama na aumaia faʻamaʻi ma faʻaumatiaga i le lautele lautele. Ae ui i lea, o nisi o vaipuna na maua e ese, e matua ese lava le tofo ma o latou aafiaga i le soifua maloloina o tagata e leʻi iloa. I totonu o meatotino eseese mai punavai masani ona maua sa iila foi. Na maua ni vaipuna e matua'i oona pe masima po'o le manogi o le teiō. Afai e leai se isi vai i lima, e aunoa ma se manogi ma mea e le masani ai, na faʻamalosia i latou e faʻaaoga lenei mea. Na vave ona latou matauina o le eseese o le tuufaatasiga o le vai o loʻo faʻaaogaina e iai sona aafiaga i le soifua maloloina o tagata. E le'i umi ae ta'uta'ua ia vaipuna ma na faasolosolo malie ona tupu a'e taulaga ta'uta'ua i nofoaga sili ona lelei.
Příběh kyselek
I le taimi muamua, na manatu tagata o pulu o loʻo i totonu o le vai o le ea solo. Mulimuli ane, o le manatu taatele e faapea o le carbonic acid ua solo. I aso nei ua uma ona tatou iloa o le carbon dioxide e mafua mai i le mauga mu poʻo le faʻavaeina o le vevela o maʻa, pe a oʻo atu tafega kesi i totonu o le koluma vai ma solo malie le okesene i totonu o le vai. Sa ta'uta'ua tele le soda ma ua avea ma fa'ata'ita'iga mo mea inu fe'ilafi (sodas) lea e maua ai le tele o pisinisi meainu i aso nei. Northwest Bohemia o se nofoaga lauiloa i le lalolagi mo le tupu mai o vaipuna feilafi (acid springs), lea e sili ona taʻutaʻua ai le vaega o Slavkovský Les ma Mariánské Lázně. Matou te vaeluaina ato e tusa ai ma a latou faʻasologa atili, lea e fuafua ai lo latou faʻaoga patino i fale spa. E ui lava o le upu sour o loʻo i ai le upu acid, lea e maua mai ai upu okesene ma le acid, o le sili ona taua mo le faʻaogaina o le spa o acids e iai le alkaline (alkaline) pH. I Western Bohemia, o loʻo faʻatusalia le alkaline ferric acids, lea e iai foi le maualuga o le calcium (mo se faʻataʻitaʻiga. Rudolph's spring). E iai a'afiaga lelei i le togafitiga o le urinary tract ma fatuga'o. I le itu i matu o Bohemia, o le vai oona sili ona taua, Bílinská, e puna aʻe ma sa tufatufaina ma suʻesuʻeina faʻasaienisi talu mai le 17 senituri. E lauiloa mo le tele o lona faʻaogaina i le faʻaogaina o meaʻai, deacidification ma le inhalation.
Hořkosolné prameny
O puna masima oona o se ituaiga maʻoti atoatoa o puna. O nei mea na sailia ona o le mea e taʻua o le masima oona moni, magnesium sulfate (Epsom salt). Talu ai ona o le masima oona e faʻamaʻapeina ai mea o loʻo i totonu o le manava ae e le oona, ua faʻaaogaina e fai ma laxative mo le tele o seneturi. O le tautotogo e sili ona maualuga le masima oona masani o Jaječická oona vai. Na ia maua le taʻutaʻua o oloa muamua a le falemaʻi fou, o mea e taʻua o Sedlecké pills, na faaigoa ia te ia. O nei mea na gaosia i le lalolagi atoa, e tusa lava pe leai ni masima mai Czech vai. O le taʻutaʻua o vai inu spa i Europa na oʻo i le amataga o le 19th ma le 20th seneturi, i le seneturi na sosoo ai na tuʻuina atu ai e tagata lo latou faʻalagolago i vaipuna Spa faʻapitoa o loʻo taʻua i aso nei o vaipuna faʻalenatura ma o meatotino ma le tamaoaiga masani a le setete. I lalo o le vaavaaiga a le lipoti a le setete, o loʻo faʻaaogaina i fale spa ma o loʻo avanoa i falemaʻi ma faleoloa.
